Skip to main content

Mijmeringen over houtdraaien

Afgewerkt op 1 februari 2022

One touch of nature makes the whole world kin

William Shakespeare

 

Onlangs las ik bovenstaande tekst van Shakespeare. De tekst verwoordt voor mij  wat ik voel bij het werken met hout. Hout is verbondenheid met de natuur, met de moederboom, met het leven. Hout aanraken is de band met de schepping ervaren.

Hout is edel, en vraagt om de gepaste ingesteldheid: het kan bij het draaien niet de bedoeling zijn om het hout naar je hand te zetten. Houtdraaien is zoeken naar hoe het hout kan spreken, hoe het hout zich kan tonen.
Houtdraaien is ook op ontdekking gaan naar mijn eigen natuur. Een draaiwerk zegt zowel iets over zichzelf als over haar maker.

Voor ik met een draaiwerk start, moet ik de band voelen met het hout. Dat kan vlot gaan, maar ik heb ook hout dat ik weken, soms maanden gerust moet laten. Wachten tot ik ineens de klik ervaar en voel: dit is het  moment. Het hout en ik, we gaat dan aan de praat op de draaibank. We gaan als het ware een relatie aan. En dan is het de kunst om tijdens het draaien die verbondenheid, die samenspraak aan te houden.
Soms is die er een tijdje niet. Dan neem ik het onafgewerkte werkstuk mee in huis en plaats het op een zichtbare plaats. Tussen de gewone huiselijke taken door, kom ik erlangs en ik kijk…

Bijna altijd komt  dan het gevoel en het inzicht van hoe we verder mogen.
En bijna altijd staat het resultaat niet op voorhand vast.
Ik kan mij, als het  draaiwerk klaar is, echt verwonderen: wie heeft hier wie gestuurd!
Wie heeft hier bepaald wat het zou worden. Ik heb het wonderlijke gevoel dat het hout moet instemmen, opdat het draaiwerk zou slagen.

Elke houtsoort is anders, heeft een eigen karakter, een eigen uitstraling. Zelfs verschillende stukken van eenzelfde boom vragen om een individuele aanpak.
Hout is eerlijk! Hout toont zich zoals het is. Met kleurverschillen, kwetsuren, barsten, stukken schors op onverwachte plaatsen.
En het eindresultaat is bijna altijd “nobel”, trots op eigen afkomst, tevreden met de eigen geschiedenis.

Wat ik zo dikwijls gemerkt heb op houtmanifestaties is dat er iets ontstaat tussen een bezoeker en een draaiwerk.
Ik vraag mensen om de kommen en de schalen die hen raken, vast te nemen. En dan zie je iets gebeuren: de klik die ontstaat met die ene schaal of kom. Het lijkt erop dat het draaiwerk ligt te wachten tot het zijn uiteindelijke, passende bestemming vindt. Geen enkel draaiwerk is bedoeld om bij mij te blijven. Het draaiwerk begint pas echt te leven, als het meegaat met degene die erdoor geraakt is.